Czym jest acetylocysteina? Poznaj jej właściwości!

Acetylocysteina (często oznaczana skrótem ACC) to lek sekretolityczny, a jednocześnie organiczny związek chemiczny. Ma działanie mukolityczne i jest pochodną L-cysteiny. Stosować ją można w postaci soli sodowej. W sensie chemicznym określa się ją wzorem sumarycznym C5H9NO3S. Acetylocysteina to krystaliczny proszek barwy (prawie) białej lub kryształy bez koloru. Rozpuszcza się w wodzie i etanolu. W chlorku metylenu jest właściwie nierozpuszczalna. Jej temperatura topnienia, jak na ludzkie standardy, jest dość wysoka i wynosi 109,5 stopni Celsjusza. Wrzenie natomiast obywa się w 371 stopniach Celsjusza. Można ją podawać na trzy sposoby. Pierwszym z nich jest jej wdychanie. Następnie wlewy dożylne lub jej połykanie. Podanie doustne ma ten plus, że z przewodu pokarmowego jest dobrze wchłaniana. Maksymalne stężenie uzyskuje się natomiast po 30 minutach do 3 godzin w drogach oddechowych. Omawiany lek przejawia szczególne powiązania do wydzieliny oskrzelowej oraz tkanki płucnej. W głównej mierze całe przetwarzanie go odbywa się w wątrobie. Wydalana jest przy oddawaniu moczu.

Leki w Polsce

Na polskim rynku acetylocysteina występuje w poniższych lekach:

• ACC,
• ACC Hot,
• ACC classic,
• ACC mini,
• ACC optima,
• ACC optima HOT,
• Acetylcysteine Sandoz – czytaj więcej,
• Fluimucil Forte,
• Fluimucil Muko,
• Fluimucil Muko Junior,
• Nacecis,
• Tussicom 200/400/600.

Kiedy tak, a kiedy nie

Wskazania

W Polsce Acetylocysteinę jako lek ACC bardzo często używa się w celu odkrztuszenia wydzieliny z płuc. W bardziej profesjonalnym znaczeniu leczniczym wskazane jest jej stosowanie przy dolegliwościach oskrzeli lub oskrzelików (rozstrzenie i/lub ostre i przewlekłe zapalenia), a także przy, dość popularnej ostatnio wśród dzieci, mukowiscydozie oraz innych chorobach mających związek z drogami oddechowymi i zalegającymi tam wydzielinami śluzowymi lub śluzowo-ropnymi. W toksykologi acetylocysteina jest zalecana jako odtrutka po przedawkowaniu paracetamolu.

Przeciwwskazania

Leku nie należy zażywać jeśli kiedykolwiek stwierdzono nadwrażliwość na jakikolwiek jego składnik, a także przy ostrych napadach astmy. Zaleca się by leku nie stosować u ludzi mających chorobę wrzodową dwunastnicy i/lub żołądka. Jeśli jednak się go używa trzeba zachowywać najwyższą ostrożność. Acetylocysteiny nie wolno podawać ludziom nie mogącym odkrztuszać wydzieliny bez wcześniejszego udzielenia im fizykoterapii oddechowej. Ponadto kobiety w ciąży i karmiące piersią nie powinny stosować tego leku.

Działanie

Acetylocysteina posiadając w swojej budowie wolne grupy sulfhydrylowe potrafi rozszczepiać wiązania występujące w śluzie powodując tym samym ich większą płynność i jednoczesne zmniejszenie jej lepkości. Śluz jest wtedy łatwiej wydzielany w organizmie. Dodatkowo lek jest w stanie neutralizować wolne rodniki oraz neutralizuje toksyczne metabolity paracetamolu (wątroba jest przez to chroniona przed uszkodzeniami). W przypadku zatrucia, najlepsze działanie występuje jeśli lek podany został do 8 godzin.

Czytaj także: Acetylocysteina ? jak wprowadzić suplementację