Żelazo – gdzie je znaleźć?
Żelazo jest pierwiastkiem odgrywającym bardzo ważną rolę w organizmie człowieka. Jest ono składnikiem hemoglobiny oraz wielu enzymów. Bierze udział w rozmaitych procesach zachodzących w ludzkim ciele, między innymi w transporcie i magazynowaniu tlenu, desaturacji kwasów tłuszczowych, rozkładzie tryptofanu, detoksykacji, a także w różnych procesach obronnych układu immunologicznego. Warto zaznaczyć, że pierwiastek ten występuje w dwóch formach – hemowej, występującej w produktach pochodzenia zwierzęcego, i niehemowej, która zawarta jest głównie w roślinach, pestkach i nasionach. Dla człowieka dużo bardziej przyswajalne jest żelazo hemowe, dlatego też warto zadbać o to, aby było one obecne w codziennej diecie każdego z nas. Zwłaszcza osoby, które borykają się z niedokrwistością, powinny znać i spożywać produkty bogate w żelazo.
Produkty bogate w żelazo
Jak zostało już wcześniej wspomniane, żelazo hemowe, najlepiej przyswajalne przez człowieka, jest zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego. Do najbogatszych źródeł teko pierwiastka należą między innymi:
- podroby zwierzęce, takie jak wątroba czy też nerki,
- czerwone mięso,
- drób,
- jaja (głównie żółtko).
Nie można jednak nie wspomnieć również o produktach roślinnych, które również są bogate w żelazo niehemowe. Należą tutaj przede wszystkim:
- zielona natka pietruszki,
- suche nasiona roślin strączkowych,
- buraki,
- boćwina,
- zielony groszek
Jak zwiększyć wchłanialność żelaza?
Wiemy już, że dużo lepiej przyswajalne jest żelazo z produktów zwierzęcych. Istnieją jednak sposoby, aby spożywając produkty bogate w żelazo, maksymalnie zwiększyć jego przyswajalność. Pierwiastek ten zostanie lepiej przyjęty przez nasz organizm, kiedy:
- dodamy mięso do naszego posiłku,
- będziemy spożywali produkty bogate w żelazo jednocześnie z produktami bogatymi w witaminę C, np. sokami owocowymi,
- zadbamy o odpowiednią ilość kwasu foliowego i miedzi w pożywieniu,
- zrezygnujemy z diety wysokotłuszczowej
Czy niedobór żelaza jest niebezpieczny?
Okazuje się, że żelazo jest jednym z tych pierwiastków, których niedobory w Polsce występują najczęściej. Dotyczy to głównie kobiet i dzieci. Objawami, które mogą zaniepokoić jest np. bladość skóry, jasny kolor spojówek oka, paznokcie w charakterystyczne prążki. Niedoborów tego składnika nie należy lekceważyć, ponieważ może on spowodować niedotlenienie tkanek, co skutkuje chronicznym zmęczeniem i bólami głowy. Niedokrwistość spowodowana niedoborami żelaza może być szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży i dzieci, może też doprowadzić do przewlekłej i ostrej anemii.
Dbając o dobrze zbilansowaną dietę i mając chociażby podstawową wiedzę na temat wchłaniania składników odżywczych, niedobory żelaza jak i innych składników odżywczych nie powinny się u nas pojawić. Gdyby jednak do tego doszło, należy zadbać o zwiększenie ilości mięsa w codziennych posiłkach oraz witaminy C. Warto również zaopatrzyć się w produkty zbożowe, które są czasami dodatkowo wzbogacone w ten pierwiastek.